Waterkleur en doorzicht
Al meer dan 200 jaar worden er waterkleur metingen gedaan en waterkleurobservaties behoren daarmee tot de oudste tijdreeksen van klimaatgegevens. De Wereld Meteorologische Organisatie heeft waterkleur dan ook aangemerkt als “essential climate variable”. Waterkleur wordt wereldwijd gebruikt door organisaties om klimaatverandering in kaart te brengen.
Waterkleur wordt tegenwoordig beschouwd als een belangrijk aspect van de wetenschap van natuurlijke-wateroptica, aangezien de kleur van de oceaan gedeeltelijk wordt bepaald door plankton. Een variatie in de hoeveelheid plankton impliceert een verandering in de opname van CO2 door het water.
Kustwateren, rivieren en meren kunnen in kleur variëren als gevolg van natuurlijke gebeurtenissen, zoals de groei van algen tijdens de lente die het water groener kunnen maken. De kleur kan echter ook worden beïnvloed door menselijke activiteiten. Riolering of meststoffen kunnen bijvoorbeeld van invloed zijn op de hoeveelheid voedingsstoffen in het water die ervoor zorgt dat plankton groeit. Dit fenomeen staat bekend als eutrofiëring.
Wat is de invloed van veranderingen in de waterkleur?
Een verandering in de waterkleur beïnvloedt de recreatieve waarde van een waterlichaam. Over het algemeen zwemmen mensen liever in blauwgroen helder water dan in donker en troebel water. Nog belangrijker is dat een verandering in de waterkleur een schadelijk effect kan hebben op de waterkwaliteit, door bijvoorbeeld schadelijke algenbloei en andere verschijnselen.
Hoe weten we of water een natuurlijk kleur heeft?
Een goed begin is waterkleur en doorzichtigheid data te analyseren en te bekijken wat er op de lange termijn is veranderd aan deze twee parameters. Als de waterkleur lange tijd blauwgroenig is geweest en er heeft een verandering plaatsgevonden naar bruiner water laat dit zien dat iets het ecosysteem beïnvloed.
Monitoring op de lange termijn via bijvoorbeeld de EyeOnWater app helpt wetenschappers dit soort trends te vinden en kan op korte termijn vervuiling van water identificeren.
Kleur van natuurlijk water
Waterkleur en doorzichtigheid zijn de meest duidelijke eigenschappen van water voor het menselijke oog. Over het algemeen is de waterkleur beïnvloed door stoffen die in de waterkolom zijn gesuspendeerd of opgelost. Er zijn 3 belangrijke natuurlijke componenten, naast het water zelf, die de waterkleur en helderheid in natuurlijke omgevingen beïnvloeden:
- Plankton, dat over het algemeen groen gekleurd is
- Niet-algenmaterie, zoals fijne gronden. Niet-algensoorten zijn melkachtig van grijs tot donkergekleurd
- Opgeloste organische stof, die van geel tot bruin gekleurd is
Sommige natuurlijke fenomenen kunnen de waterkleur veranderen, maar dit betekent niet noodzakelijk dat het water van slechte kwaliteit is.
Hoe meten we waterkleur: De moderne Forel-Ule schaal
Met de Forel-Ule schaal kan nauwkeurig bepaald worden wat de kleur van water is. Met deze schaal is een kleurenpalet samengesteld met een serie nummers van 1 tot 21. Elke nummer is gelinkt aan een kleur beginnend met blauw en eindigend met bruin.
Verschillende natuurlijke fenomenen kunnen de kleur van het water veranderen, maar dit betekent niet noodzakelijk dat het water van slechte kwaliteit is. Het aantal verschillende kleuren komt hoofdzakelijk overeen met de volgende typen watermassa's:
Waarde 1-5: Indigoblauw tot groenachtig blauw water met een hoge doorzichtigheid. De kleur wordt nog steeds gedomineerd door de algen, maar er kan ook een toegenomen opgeloste stof en wat sediment aanwezig zijn. Typisch voor open zeegebieden. Deze wateren hebben lage hoeveelheden voedingsstoffen en een lage biomassaproductie. De kleur wordt vooral beïnvloed door een sterke aanwezigheid van algen (fytoplankton).
Waarde 6-9: Groenachtig blauw tot groenblauw. Vaak kustwateren, die vaak hogere niveaus van voedingsstoffen en fytoplankton vertonen, maar ook mineralen en opgelost organisch materiaal bevatten.
Waarde 14-17: Groenachtig bruin tot aarde groen water. Over het algemeen vertoont dit water een hoge concentratie van fytoplankton en voedingsstoffen, naast een verhoogde hoeveelheid sediment en opgeloste organische stof. Deze kleur is typerend voor kustgebieden en getijdengebieden.
Waarde 18-21: Aarde groen tot bruin water. Wateren met een zeer hoge concentratie van humuszuren, typerend voor rivieren en estuaria.
Je gebruikersaccount
Je kan via de knop “account aanmaken” een EyeOnWater account creëren. Deze knop staat rechtsboven op je scherm. Na het aanmaken van je account kan je via de knop “add device” je smartphone koppelen aan je account. Door het scannen van de QR code koppel je je smartphone app aan je gebruikersaccount.
Actieve gebruikers kunnen stijgen in rang door goede foto’s in te sturen. Elke goede foto is 10 punten waard. Je kan de volgende levels bereiken:
- < 100, title: Jolly Jellyfish
- 100+, title: Staggering Seahorse
- 250+, title: Tailspin Turtle
- 500+, title: Dorky Dolphin
- 1000+, title: Wandering Whale
- 2500+, title: Mesmerizing Mermaid
- 5000+, title: Neptune a.k.a. ' the King'
De kaart met kleurobservaties
Aan de rechterkant van je scherm is een overzicht te zien van alle recente metingen van andere gebruikers. Links op de kaart kan je observaties zien van de meest actieve gebruikers in de afgelopen periode. Door op een van de gekleurde bolletjes te klikken verschijnt een scherm met gedetailleerde informatie van de observatie. Zo kan je zien welke Forel-Ule waarde de meeting heeft, of de bodem zichtbaar is, welke gebruiker de observatie heeft gedaan en waar de foto genomen is.
Het filteren van observaties
EyeOnWater heeft verschillende mogelijkheden om data te filteren. Bovenaan de kaart heb je na het inloggen twee opties: Mijn data en wereldwijd. Mijn observaties laat je eigen observaties zien terwijl je door op wereldwijd te klikken een overzicht krijgt van alle observaties.
Standaard wordt data verworven in de afgelopen twee jaar getoond. Onderaan de pagina kan je door op “afgelopen twee jaar” te klikken kiezen uit een andere tijdserie. Door bijvoorbeeld op laatste zes maanden te klikken krijg je alleen observaties te zien van het afgelopen half jaar.